سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال یا TCCS که توسط متخصص مغز و اعصاب دکتر رخصت یزدی انجام میشود از امواج صوتی با فرکانس پایین استفاده می‌کند تا جریان خون و وضعیت رگ‌های مغزی را در لحظه بررسی کند. این اطلاعات به متخصص مغز و اعصاب کمک می‌کند تا در کنار تصاویر دیگر، شرایط عروق مغزی را بهتر درک کنند.
سونوگرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال (TCCS)
سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال یا TCCS که توسط متخصص مغز و اعصاب دکتر رخصت یزدی انجام میشود از امواج صوتی با فرکانس پایین (کمتر از 2 مگاهرتز) استفاده می‌کند تا جریان خون و وضعیت رگ‌های مغزی را در لحظه بررسی کند.
این اطلاعات به متخصص مغز و اعصاب کمک می‌کند تا در کنار تصاویر دیگر، شرایط عروق مغزی را بهتر درک کنند.
برای بررسی شریان‌های مغزی با TCCS ، از پنجره‌هایی به نام پنجره آکوستیک استفاده میشود. این پنجره‌ها شامل نقاطی مانند گیجگاه، پشت سر، چشم و زیر فک هستند که امکان ارسال و دریافت امواج صوتی را فراهم می‌کنند.
TCCS یک روش آسان و کاربردی برای تشخیص و پیگیری بیماری‌های عروقی مغزی است.
سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال می‌تواند به متخصص مغز و اعصاب کمک کند تا طیف گسترده‌ای از بیماری‌های عروقی مغزی را شناسایی، تشخیص یا پایش کند، از جمله:
- آنوریسم مغزی
- ترومبوز سینوس وریدی مغز
- تغییر در فشار داخل‌جمجمه‌ای
- آمبولی از قلب
- سوراخ باز در بیضه بیضوی (PFO)
- تنگی شریان‌های مغز (آترواسکلروز)
- خطر سکته با آنمی سلول داسی‌شکل
- حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
- وازواسپاسم
جزئیات سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال
این آزمایش امواج صوتی را از بافت‌های جمجمه عبور می‌دهد. امواج صوتی از سلول‌های خونی در حال حرکت در رگ‌ها بازتاب می‌شوند. این بازتاب‌ها توسط اولتراسوند ثبت شده و روی صفحه کامپیوتر نمایش داده می‌شوند.
متخصص مغز و اعصاب سرعت و جهت این امواج را تفسیر می‌کند.
چگونه باید برای سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال آماده شد؟
- نیازی به آماده‌سازی خاصی برای این آزمایش نیست. نیازی به تغییر لباس یا برداشتن جواهرات هم وجود ندارد.
- اگر لنز تماسی دارید، ممکن است از شما خواسته شود آن را بردارید.
- اگر پوشش سر دارید، متخصص مغز و اعصاب گزینه‌هایی را برای تنظیم یا موقتاً برداشتن آن بررسی می‌کند. فضای خصوصی برای این کار فراهم میشود.
چه کسی سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال را انجام می‌دهد؟
دکتر رخصت یزدی متخصص مغز و اعصاب که در زمینه اولتراسوند با تجربه است این سونو را انجام می‌دهد و نتایج را تفسیر می‌کند.
مراحل انجام سونو گرافی داپلرکاروتید و ترانس‌کرانیال
- شما روی تخت معاینه یا صندلی خواهید نشست.
- متخصص مغز و اعصاب مقدار کمی ژل محلول در آب را روی پوست در ناحیه مورد بررسی قرار می‌دهد (مانند پشت یا جلوی گردن، بالای گونه، جلوی گوش یا روی پلک).
- با استفاده از دستگاه کوچکی به نام ترانسدیوسر، امواج صوتی با فرکانس بالا ارسال و اطلاعات جریان خون ثبت میشود.
- شما باید سر خود را ثابت نگه داشته و از صحبت کردن خودداری کنید.
- پس از پایان آزمایش، ژل از پوست پاک میشود.
- این آزمایش بدون درد است. ژل ممکن است احساس سرما ایجاد کند و حرکت ترانسدیوسر روی پوست فشار کمی ایجاد می‌کند.
- این تست معمولاً بین 10 تا 20 دقیقه طول می‌کشد.
نتایج و پیگیری
نتایج ممکن است طبیعی یا غیرطبیعی باشند:
- نتایج طبیعی: جریان خون به مغز و درون آن طبق انتظار است.
- نتایج غیرطبیعی: ممکن است نشان‌دهنده انسداد یا تنگی رگ‌های خونی باشد که بر جریان خون تأثیر می‌گذارد.
چه زمانی نتایج آماده می‌شوند؟
نتایج بلافاصله پس از آزمایش در دسترس هستند و ممکن است متخصص مغز و اعصاب دکتر رخصت یزدی همان روز آنها را مرور کند و یک قرار ملاقات برای توضیحات تنظیم کند.
در چه بیمارانی بایستی سونوگرافی عروق گردن و مغز ( داپلر عروق کاروتید یا ترانس‌کرانیال داپلر) به صورت سالانه انجام گیرد ؟
1. افراد با عوامل خطر بیماری‌های عروقی مانند:
- فشار خون بالا (Hypertension): احتمال آسیب به عروق گردن و مغز.
- دیابت: خطر ابتلا به آترواسکلروز (تصلب شرایین) و مشکلات عروقی.
- چربی خون بالا (Hyperlipidemia): برای بررسی انسداد یا پلاک‌های عروقی.
- سیگار کشیدن: که خطر تنگی یا انسداد شریان‌ها را افزایش می‌دهد.
2. بیماران با علائم ایسکمی مغزی یا سکته مغزی:
- حمله ایسکمیک گذرا (TIA): علائم موقتی مانند ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن، مشکل در تکلم، یا تاری دید.
- سکته مغزی: برای ارزیابی انسداد یا تنگی در شریان‌های گردن یا مغز.
- سرگیجه یا مشکلات تعادل: که ممکن است ناشی از کاهش جریان خون به مغز باشد.
3. افراد با سابقه بیماری قلبی یا عروقی
- بیماری شریان کرونری: برای بررسی احتمال تنگی در شریان‌های کاروتید.
- بیماران با فیبریلاسیون دهلیزی (AF): که ممکن است باعث تشکیل لخته و انسداد عروق شود.
4. افراد با سردردهای مزمن یا میگرن شدید
- در صورت مشکوک بودن به مشکلات عروقی یا اختلالات جریان خون مغزی.
5 بررسی صداهای غیرطبیعی (Bruits) در گردن
6. بیماران با آنوریسم یا اختلالات عروقی شناخته‌شده
- برای پایش و بررسی جریان خون در شریان‌های مرتبط.
- در موارد دیسکسیون شریانی یا پارگی جدار عروق.
7. افراد با سابقه خانوادگی سکته مغزی یا بیماری‌های عروقی مغزی
8. پیش از برخی اقدامات جراحی با بیهوشی عمومی
- پیش از جراحی‌های قلبی یا عروقی برای بررسی جریان خون و اطمینان از عملکرد عروق.
9. افرادی با علائم کاهش خون‌رسانی به مغز:
- تاری یا کاهش ناگهانی دید.
- از دست دادن هوشیاری (سنکوپ).
- احساس سنگینی یا ضعف در یک سمت بدن.
10. پیگیری درمان یا وضعیت عروق کاروتید ومغز
- پس از جراحی‌های کاروتید مانند اندآرترکتومی کاروتید یا استنت‌گذاری.
- برای بررسی پیشرفت یا پسرفت پلاک‌های عروقی.
11- ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن.
13- مشکلات در تکلم یا بلع.
https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/4998-transcranial-doppler-ultrasound-ultrasonography-test
https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/01.str.28.4.685
https://www.frontiersin.org/journals/human-neuroscience/articles/10.3389/fnhum.2022.841809/full
