درمان میگرن با آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP یکی از جدیدترین روش‌های مؤثر برای کاهش تعداد و شدت حملات میگرن است. این داروها توسط متخصص مغز و اعصاب تجویز می‌شوند و برای افرادی که به سایر درمان‌های پیشگیرانه پاسخ نداده‌اند، گزینه‌ای کارآمد محسوب می‌شوند.

درمان میگرن با آنتی‌بادی‌های مونوکلونال Anti-CGRP

آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP چیست؟

آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP (Calcitonin Gene-Related Peptide) نوعی داروی پیشگیری از میگرن هستند که به‌طور خاص برای جلوگیری از حملات میگرن طراحی شده‌اند. این داروها با هدف قرار دادن و مسدود کردن پروتئینی به نام CGRP که در بروز حملات میگرنی نقش دارد، عمل می‌کنند.CGRP یک نوروپپتید است که در سراسر سیستم عصبی مرکزی و محیطی یافت می‌شود و به‌ طور ذاتی در پاتوژنز میگرن نقش دارد. داروهایی که مستقیماً گیرنده CGRP را مهار می‌کنند، ابتدا در دهه 2000 به‌عنوان درمان‌های پیشگیری میگرن ارزیابی شدند، اما با خطر افزایش مسمومیت کبدی همراه بودند. این امر منجر به توسعه آنتی‌بادی‌های مونوکلونال ضد CGRP یا گیرنده آن شد. اولین این داروها، ارنوماب، در مه 2018 در دسترس قرار گرفت و پس از آن سه آنتی‌بادی مونوکلونال CGRP دیگر معرفی شدند.

کارایی:
مطالعات بالینی کنترل‌شده با دارونما نشان دادند که آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP درمان‌های مؤثری برای میگرن‌های اپیزودیک و مزمن هستند. این درمان‌ها معمولاً باعث کاهش 1 تا 2 روز سردرد بیشتر در ماه نسبت به دارونما می‌شوند. نتایج مطالعات دنیای واقعی نیز نشان داده است که کارایی این داروها در عمل ممکن است بیشتر از آنچه در مطالعات بالینی نشان داده شده باشد.این داروها با مسدود کردن پروتئین CGRP یا گیرنده آن، از انتقال سیگنال‌های درد در سیستم عصبی جلوگیری کرده و احتمال بروز حملات میگرنی را کاهش می‌دهند. مطالعات بالینی نشان داده‌اند که این داروها برای میگرن‌های اپیزودیک (کمتر از ۱۵ روز سردرد در ماه) و مزمن (۱۵ روز یا بیشتر سردرد در ماه) مؤثر هستند.

انواع آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP  

• اپتینزوماب (Eptinezumab - Vyepti)

  • دوز: 100-300 میلی‌گرم وریدی هر 3 ماه داخل بیمارستان
  • زمان رسیدن به حداکثر غلظت (Tmax): 2-5 ساعت
  • نیمه‌عمر: 27 روز
  • نکات: تزریق وریدی باعث سریع‌ترین شروع اثر می‌شود سریعترین شروع اثر را دارد و معمولاً در همان روز اول پس از تزریق تأثیر می‌گذارد.

• ارنوماب (Erenumab - Aimovig)

  • دوز: 70 یا 140 میلی‌گرم تزریق زیرجلدی ماهی یک‌ بار
  • زمان رسیدن به حداکثر غلظت (Tmax): 5.5 روز
  • نیمه‌عمر: 21-23 روز
  • نکات: تجربه بالینی نشان می‌دهد که احتمال یبوست بیشتر از سایر آنتی‌بادی‌های مونوکلونال است

• فرمانزوماب (Fremanezumab - Ajovy)

  • دوز: 225 میلی‌گرم زیرجلدی ماهانه (رایج‌ترین دوز) یا 675 میلی‌گرم زیرجلدی هر 3 ماه
  • زمان رسیدن به حداکثر غلظت (Tmax): 5-7 روز
  • نیمه‌عمر: 31 روز
  • نکات: احتمال بروز واکنش‌های محل تزریق بیشتر از ارنوماب است؛ دوزهای سه‌ماهه برای برخی بیماران مناسب است

• گالکانزوماب (Galcanezumab - Emgality)

  • دوز: 240 میلی‌گرم دوز بارگذاری، سپس 120 میلی‌گرم زیرجلدی ماهانه
  • زمان رسیدن به حداکثر غلظت (Tmax): 7-13 روز
  • نیمه‌عمر: 28 روز
  • نکات: احتمال بروز واکنش‌های محل تزریق بیشتر از ارنوماب

اثربخشی
مطالعات بالینی کنترل‌شده با دارونما نشان دادند که آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP درمان‌های مؤثری برای میگرن‌های اپیزودیک و مزمن هستند. آزمایشات آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP زیر جلدی نشان داد که کاهش اضافی در حدود 1 تا 2 روز سردرد در ماه در مقایسه با دارونما وجود دارد. یک تحلیل متاآنالیز شبکه‌ای که توسط مؤسسه ارزیابی بالینی و اقتصادی (ICER) انجام شد نشان داد که این بهبود مشابه سایر درمان‌های رایج برای درمان میگرن‌های اپیزودیک یا مزمن، مانند توپیرامات، پروپرانولول و بوتاکس است.

عوارض جانبی

آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP ابتدا تصور می‌شد که عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای خوراکی قبلی داشته باشند. نرخ قطع درمان به‌دلیل عوارض جانبی در مطالعات بالینی آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP کمتر از 5 درصد بود. عوارض جانبی شناسایی‌شده در آزمایشات بالینی شامل یبوست، واکنش‌های محل تزریق و در موارد نادر علائم تنفسی فوقانی مانند نازوفارنژیت است. اما برچسب ایمنی برای ارنوماب از زمان تأیید آن در مه 2018 تاکنون 3 بار به‌روزرسانی شده است.

استفاده در عمل بالینی
مزایای آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP شامل اثربخشی قوی، بار کم عوارض جانبی و دوزهای راحت ماهانه یا فصلی است. این آنتی‌بادی‌ها هیچ تداخل دارویی با سایر داروها ندارند و برای بیمارانی که درمان‌های دارویی متعددی دارند، گزینه‌ای مناسب هستند. در مقایسه با داروهای پیشگیری میگرن خوراکی قدیمی، آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP احتمالاً شروع اثر سریع‌تری دارند. بسیاری از آزمایشات بالینی آنتی‌بادی‌های مونوکلونال نشان دادند که گروه درمانی در مقایسه با دارونما از هفته اول درمان شروع به بهبود کردند و این بهبود تا انتهای مدت مطالعه حفظ شد.

نحوه دسترسی به آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP

این داروها معمولاً توسط متخصص مغز و اعصاب یا پزشک متخصص سردرد تجویز می‌شوند. برای دریافت این داروها باید:

• حداقل چهار حمله میگرنی در ماه داشته باشید.
• سه یا چند داروی پیشگیری‌کننده دیگر را به مدت چند ماه امتحان کرده باشید و مؤثر نبوده باشند.

اثربخشی آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP

مطالعات نشان داده‌اند که این داروها تعداد روزهای سردرد را تقریباً به نصف کاهش می‌دهند. به‌طور متوسط، ۵۰ تا ۶۰ درصد از بیماران با استفاده از این داروها کاهش ۵۰ درصدی یا بیشتر در تعداد روزهای میگرنی را تجربه می‌کنند. برخی افراد کاهش ۷۵ درصدی یا بیشتر دارند و حتی برخی به‌ طور کامل از حملات میگرن رهایی می‌یابند.

عوارض جانبی آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP

این داروها معمولاً به‌خوبی تحمل می‌شوند و عوارض جانبی خفیفی دارند، از جمله:

• خستگی
• واکنش‌های خفیف در محل تزریق (مانند درد و تورم)
• یبوست
• خارش

با این حال، ارنوماب به‌ویژه ممکن است باعث یبوست شدید، واکنش‌های حساسیتی و افزایش فشار خون شود. به دلیل جدید بودن این داروها، تحقیقات بیشتری برای بررسی عوارض جانبی طولانی‌مدت مورد نیاز است.

افراد منع مصرف آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP

• زنان باردار یا شیرده (ایمنی این داروها در بارداری و شیردهی اثبات نشده است).
• افرادی که دچار سکته مغزی یا حمله قلبی اخیر شده‌اند یا در معرض خطر بالای این شرایط هستند.
• افرادی که سندرم رینود دارند، ممکن است علائم‌شان تشدید شود.

تفاوت آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP و داروهای گپانت (Gepants)

• روش مصرف: آنتی‌بادی‌های مونوکلونال به‌صورت تزریقی (زیرجلدی یا وریدی) هستند، درحالی‌که ژپنت‌ها به شکل قرص خوراکی مصرف می‌شوند.
• کاربرد: هر دو برای پیشگیری از میگرن استفاده می‌شوند، اما برخی از ژپنت‌ها برای درمان حاد حملات میگرنی نیز کاربرد دارند.

توصیه های دکتر رخصت یزدی متخصص مغز و اعصاب درمورد درمان جدید میگرن:

• آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP گزینه‌ای مؤثر برای بیمارانی هستند که به سایر درمان‌های پیشگیری‌کننده پاسخ نداده‌اند.
• این داروها به دلیل هزینه بالا ممکن است تحت پوشش بیمه نباشند.
• به دلیل نیمه‌عمر طولانی این داروها، عوارض جانبی ممکن است مدت‌ها پس از قطع مصرف باقی بمانند.
• مشورت با متخصص مغز و اعصاب برای بررسی شرایط دریافت و عوارض احتمالی ضروری است.
• آنتی‌بادی‌های مونوکلونال CGRP برای درمان میگرن‌های اپیزودیک و مزمن بسیار مؤثر هستند و می‌توانند در افرادی که به داروهای پیشگیرانه دیگر پاسخ نداده‌اند، به‌کار روند. با این حال، هزینه‌های بالای این داروها و برخی نگرانی‌های ایمنی همچنان چالش‌هایی برای استفاده گسترده از آنها ایجاد می‌کند

درمان بیماری‌های مغز و اعصاب و ستون فقرات